Küresel piyasalar ABD’de açıklanacak büyüme verisine odaklandı

Küresel piyasalarda, Rusya ile Ukrayna arasındaki gerilimin artabileceği endişesi ve ABD Merkez Bankasının (Fed) para politikasına ilişkin belirsizliklerle bu hafta karışık bir seyir öne çıkarken, gözler gelecek hafta ABD’de açıklanacak büyüme verisine çevrildi.

ABD’de ekonominin “yumuşak iniş” yapabileceği ihtimali varlık fiyatları üzerinde etkili olmayı sürdürürken, artan jeopolitik riskler yukarı yönlü hareketi sınırlıyor. Rusya ile Ukrayna arasında gerilimin artması ve Fed’in enflasyonla mücadelesinin öngörülenden daha uzun sürebileceği endişeleri fiyatlamaları zorlaştırdı.

Jeopolitik gerginliklerin yanı sıra ABD’de başkan seçilen Donald Trump ile Fed yönetimi arasında çıkabilecek olası uyuşmazlıklar da piyasalarda oynaklığın artmasında etkili olurken, salı günü açıklanacak Federal Açık Piyasa Komitesinin (FOMC) 6-7 Kasım’daki toplantısının tutanaklarından alınacak sinyaller Fed’in gelecek projeksiyonlarına yönelik mesaj verecek.

Analistler, Fed’in gelecek ayki toplantısında vereceği karara dair belirsizliğin sürdüğünü belirterek, yeni haftada açıklanacak verilerin para politikalarında atılacak adımlar hakkında ipuçları verebileceğini ifade etti.

ABD’de 20 Ocak’ta başkanlık görevine başlayacak Trump’ın izleyeceği politikaların enflasyonist baskı oluşturabileceği kaygıları varlığını korurken, Trump’ın kabine oluşturma çalışmaları da yatırımcılar tarafından yakından takip ediliyor. Geçen hafta Cantor Fitzgerald Üst Yöneticisi (CEO) Howard Lutnick’i Ticaret Bakanı olarak aday gösteren Trump’ın Hazine Bakanlığı için önereceği isim bekleniyor. Kabinede yer alacak isimler, Senato onayının ardından görevlerine başlayabilecek.

Söz konusu gelişmelerle para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in gelecek ay faiz indirimine gideceğine yönelik beklentiler zayıflarken, bankanın aralık ayında yüzde 52 ihtimalle 25 baz puan indirim yapacağı, politika faizini yüzde 48 ihtimalle sabit bırakacağı öngörülüyor.

Öte yandan, ABD Merkez Bankası (Fed), ülkenin mali borcunun sürdürülebilirliğinin finansal istikrara yönelik en önemli risk olarak görüldüğünü bildirdi. Fed’in, Amerikan finansal sistemindeki mevcut duruma ilişkin değerlendirmelerin yer aldığı Finansal İstikrar Raporu’nda ülkenin mali borcunun sürdürülebilirliğine ilişkin endişelerin listenin başında yer aldığı belirtildi. Bu durumu Orta Doğu’da tırmanan gerilim ile son ankette de sıklıkla dile getirilen politika belirsizliğinin takip ettiği anlatıldı.

Raporda, “ABD’nin mali borçlarının sürdürülebilirliğine ilişkin endişeler en çok belirtilen risk oldu. Artan Hazine ihraçlarının özel yatırımları engellemeye başlayabileceği veya ekonomik durgunlukta politika tepkilerini kısıtlayabileceği kaydedildi.” değerlendirmesinde bulunuldu.

ABD’nin resesyona girme riskinin de listenin üst sıralarında yer aldığı belirtilen raporda, önceki 6 anketin 5’inde ilk sıralarda yer alan kalıcı enflasyonist baskılar ve kısıtlayıcı para politikası duruşunun etkilerine ilişkin riskin bu kez daha az dile getirildiği kaydedildi.

Bu arada ülkede imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), kasımda aylık 0,3 puan artarak 48,8 ile piyasa beklentilerine paralel gerçekleşti. Hizmet sektörü PMI, aynı dönemde 2 puan artarak 57 ile 32 ayın en yüksek seviyesine ulaştı. İmalat ve hizmet sektörlerini kapsayan bileşik PMI ise kasımda aylık bazda 1,2 puan artarak 55,3 ile 31 ayın en yüksek seviyesini kaydetti.

Küresel ekonominin savaş atmosferine girebileceği ve Trump’ın yüksek tarife tehditleri risk algısını yükseltirken, güvenli liman varlıklara talebi artırdı. Tahvil piyasalarında gelişmeleri takiben alış ağırlıklı bir seyir izlenirken, ABD 10 yıllık tahvil faizi geçen hafta yüzde 4,41 seviyesine geriledi. Altının ons fiyatı haftalık bazda yaklaşık yüzde 6 artışla 2 bin 715 seviyesine ulaştı.

ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu Başkanı Gary Gensler’in 20 Ocak 2025’te görevini bırakacağını açıklaması sonrası Bitcoin’in fiyatı 99 bin doları aşarak rekor tazelerken 98 bin 600 seviyelerinin üzerinde dengelendi.

Brent petrolün varil fiyatı ise haftayı yüzde 5,3 artışla 74,6 dolardan tamamladı.

– New York borsası pozitif seyretti

Trump’ın zaferiyle sonuçlanan başkanlık seçimleri ABD borsalarında olumlu yankılanmaya devam ediyor.

Çip üreticisi Nvidia beklentilerin üzerinde bilanço açıkladı. Ancak şirketin açıkladığı güçlü sonuçların ileriye dönük tahminleri, piyasanın oldukça yüksek beklentileri karşısında zayıf kaldı. Şirketin hisseleri bilanço sonrası gerilemesinin ardından yeniden toparlanarak haftalık bazda yatay bir seyir izledi.

ABD Adalet Bakanlığının federal yargıçtan Google’ın Chrome’u satmaya zorlanmasını talep etmesi üzerine Alphabet’in hisseleri haftalık bazda yüzde 8’e yakın değer kaybetti.

Geçen hafta bilançosunu yayımlayan ABD’li perakende zinciri Target’ın hisseleri, beklentilerin altında gelir ile kar bildirmesi ve yıl sonu tahminlerini düşürmesi sonrasında yüzde 20 değer kaybetti.

Bu gelişmelerle, haftalık bazda S&P 500 endeksi yüzde 1,62, Nasdaq endeksi yüzde 1,73 ve Dow Jones endeksi de yüzde 1,96 yükseldi.

Gelecek hafta pazartesi Dallas Fed İmalat Aktivite Endeksi, Chicago Ulusal Aktivite Endeksi, salı Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantı tutanakları, Conference Board (CB) Tüketici Güven Endeksi, Richmond Fed Sanayi Endeksi yeni konut satışları, çarşamba büyüme, kişisel tüketim harcamaları, kişisel gelirler, haftalık işsizlik maaşı başvuruları, dayanıklı mal siparişleri takip edilecek.

– Avrupa’da gözler enflasyon verilerinde

Avrupa borsalarında, Rusya ile Ukrayna arasında gerilimin artmasıyla geçen hafta karışık bir seyir izlenirken, gözler yeni haftada enflasyon başta olmak üzere açıklanacak makroekonomik verilere çevrildi.

Bölgede cuma günü Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde’ın açıklamaları takip edildi. Avrupa’da düşük riskli varlıklara doğru bir yönelim gözlemlediklerini aktaran Lagarde, bölge genelinde ekonomik entegrasyonun önemli bir konu olarak varlığını koruduğunu belirtti. Lagarde, Avrupalı liderlerin mevcut ekonomik sorunlar üzerine harekete geçmeye istekli olduklarını belirtti.

Almanya Merkez Bankası (Bundesbank) Başkanı Joachim Nagel de beklenmedik şekilde gelen zayıf PMI verilerinin Almanya ekonomisinin zor durumunu doğruladığını kaydederek, ECB’nin 12 Aralık’taki politika toplantısından hemen önce açıklayacak ekonomik verilerin Bankanın projeksiyonlarına karar vermede çok önemli olacağını vurguladı.

Analistler, Avro Bölgesi’nde ve Almanya’da beklentilerin altında gerçekleşen Satınalma Yöneticileri Endeksilerinin (PMI) ekonomik aktivitede bir yavaşlamaya işaret ettiğini bildirdi.

Bu gelişmelerle ECB’nin aralık ayı toplantısında 50 baz puan faiz indirimine gidebileceği fiyatlamalara dahil oldu.

Bu gelişmelerle İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 2,46, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,58 yükselirken, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,2, İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 2,04 geriledi.

25 Kasım haftasında, pazartesi IFO İş Ortamı Güven Endeksi, salı Almanya’da GFK Tüketici Güven Endeksi, perşembe Avro Bölgesi’nde Tüketici Güven Endeksi Almanya’da enflasyon, cuma Avro Bölgesi tahmini Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Almanya’da işsizlik oranı takip edilecek.

– Asya borsaları Güney Kore hariç negatif seyretti

Asya tarafında geçen hafta dolar endeksindeki yükseliş ve Çin ekonomisine ilişkin endişelerle Güney Kore hariç satıcılı bir seyir izlendi.

ABD’de başkan seçilen Donald Trump’ın uygulamayı düşündüğü tarifelerin oluşturduğu endişeler pay piyasalarında satış baskısına neden oldu. Trump’ın tarife tehdidi Çin yanında birçok Asya ülkesi için de risk oluşturdu.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s Ratings, Çin’in ekonomik büyümesinin destekleyici önlemlere rağmen 2025 yılında yavaşlayacağını öngördü.

Bölgede Japonya hükümeti, ülkedeki enflasyonun etkisini azaltmak için 250 milyar doları aşan ekonomi paketini onayladı. Küçük ve orta ölçekli işletmelere destek verilmesini de kapsayan pakete ilişkin açıklama yapan Japonya Başbakanı İşiba Şigeru, ücret artışının ekonominin genelindeki büyüme için “gerekli” olduğunu dile getirerek, “Sadece kentlerde yaşayanların değil kırsal kesimdekilerin de umut ve mutluluk duygularını hissetmesi önemli.” dedi.

Japonya’da çekirdek enflasyon yüzde 2,3 ile beklentilerin üzerinde gerçekleşirken, dolar/yen paritesinin haftalık bazda yüzde 0,3 artışla 155 seviyesinde ulaşmasıyla, Japonya Merkez Bankasının (BoJ) gelecek toplantıda faiz artırımına gidebileceği öngörülmeye başlandı.

Ülkede kasım ayı imalat Sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 49 gelerek geçen aya göre üretimde bir daralma olabileceğine işaret ederken, hizmet sektörü PMI 50,2 ve bileşik PMI 49,8 ile geçen aya göre artış gösterdi.

Bununla birlikte, Çin’in yurt dışına doğrudan yatırımları (ODI) yılın 10 ayında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10,6 arttı. Çin Ticaret Bakanlığı açıklamasına göre, Çinli şirketlerin yurt dışında yaptığı doğrudan yatırımlar, Ocak-Ekim 2024 döneminde 115,83 milyar dolara ulaştı.

Bu gelişmelerle haftalık bazda Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,91, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,93, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,01 düşerken, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 3,49 değer kazandı.

Gelecek hafta pazartesi Japonya’da öncü endeks, çarşamba Çin’de sanayi karları, cuma Japonya’da Tokyo enflasyon verisi, sanayi üretimi, işsizlik oranı, perakende satışlar izlenecek.

– Yurt içinde TCMB faiz kararı takip edildi

Yurt içinde geçen hafta yükseliş eğilimi öne çıktı. Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, haftalık bazda yüzde 1,71 değer kazanarak 9.549,89 puandan tamamladı.

Dolar/TL, haftayı bir önceki kapanışın hemen altında 34,5890’dan kapattı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını değiştirmeyerek yüzde 50’de tuttu. Karar metinde, politika faizinin seviyesinin, enflasyon gerçekleşmeleri ve beklentileri göz önünde bulundurularak öngörülen dezenflasyon sürecinin gerektirdiği sıkılığı sağlayacak şekilde belirleneceği vurgulanarak “Kurul, enflasyon üzerindeki yukarı yönlü risklere karşı ihtiyatlı duruşunu yinelemiştir.” denildi.

Ekim ayında enflasyonun ana eğiliminde düşüş gözlendiği belirtilen duyuruda, “Son çeyreğe ilişkin göstergeler yurt içi talebin yavaşlamaya devam ederek enflasyondaki düşüşü destekleyici seviyelere geldiğini ima etmektedir. Temel mal enflasyonu düşük seyretmeye devam ederken, hizmet enflasyonunda iyileşmeye dair sinyaller belirginleşmiştir.” ifadeleri kullanıldı.

Yeni haftada, pazartesi Reel Kesim Güven Endeksi, kapasite kullanımı, salı sektörel enflasyon beklentileri, perşembe PPK toplantı tutanakları, Ekonomik Güven Endeksi, dış ticaret dengesi, cuma büyüme, TCMB Finansal İstikrar Raporu takip edilecek.

(AA/FEZ)